
Sprinkler Sistemlerinde Sık Yapılan Hatalar ve Doğru Bakım Yöntemleri
19 Temmuz 2025
Yangın Güvenliği Ekipmanlarında Son Teknoloji Trendleri
21 Temmuz 20252025 Sprinkler Sistemleri Yönetmeliği ve Standartlar.Sprinkler sistemleri, yangın anında otomatik olarak devreye girerek yangının yayılmasını engelleyen ve can güvenliğini sağlayan en etkili sistemlerden biridir. Gelişen yapı teknolojileri, artan şehirleşme ve yüksek katlı bina sayısındaki artışla birlikte Türkiye’de de sprinkler sistemlerine olan ihtiyaç her geçen gün artıyor. Bu artan ihtiyaç, beraberinde daha kapsamlı ve bağlayıcı yasal düzenlemeleri de getirdi.
2025 yılı itibarıyla yürürlüğe giren yeni Sprinkler Sistemleri Yönetmeliği, tasarım, uygulama, bakım ve denetim süreçlerinde uluslararası standartlarla tam uyumu hedefliyor. Bu makalede yeni yönetmelikte öne çıkan başlıkları, EN ve NFPA standartlarıyla ilişkisini ve uygulayıcılar için dikkat edilmesi gereken teknik detayları detaylıca inceleyeceğiz.
🏛️ 2025 Sprinkler Yönetmeliği: Neden Gündeme Geldi?
- 🔥 Türkiye genelinde yaşanan sanayi tipi yangınların %43’ünde sprinkler sistemi bulunmamaktaydı.
- 🏗️ 2020 sonrası artan yüksek katlı bina inşaatları, basınçlı söndürme sistemlerine duyulan ihtiyacı artırdı.
- 📉 Yapılan denetimlerde birçok yapının EN 12845 veya NFPA 13 standartlarını karşılamadığı tespit edildi.
- 💼 Uluslararası sigorta firmaları, sprinkler sisteminin olmamasını poliçeden muafiyet gerekçesi saymaya başladı.
Bu nedenlerle Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile AFAD iş birliğinde 2025 yönetmeliği oluşturulmuştur.
🧾 Yönetmelikte Öne Çıkan 7 Ana Başlık
1. 🔧 Zorunlu Kurulum Alanları Genişletildi
Artık sadece alışveriş merkezleri ve oteller değil;
- 1000 m²’yi geçen her kapalı üretim alanı
- Tüm yeraltı otoparkları
- Konut hariç 4 kat ve üzeri tüm ticari binalar
- 20 kişi ve üzeri kapasiteye sahip toplantı salonları
için sprinkler sistemi zorunludur.
2. 📐 Projelendirme Standardı: EN 12845 Uygulaması
Her sprinkler sistem projesi, Avrupa standardı olan EN 12845’e uygun olarak hazırlanmak zorundadır. Proje içerisinde:
- Risk sınıfı belirlemesi (Low/Ordinary/High Hazard)
- Nozul sayısı ve yerleşim planı
- Hidrolik hesaplar
- Su kaynağı türü ve kapasitesi
gibi teknik bileşenler bulunmalıdır.
3. 🔍 Kurulumda Yalnızca Sertifikalı Firmalar Yetkili
TSE HYB belgeli ve EN 12259 standardı çerçevesinde eğitim almış firmalar dışında kurulum yapmak artık yasal değildir. Belediyeler ruhsat için bu belgelendirmeyi arayacaktır.
4. 🧪 Periyodik Test ve Bakım Takibi Dijitalleşiyor
Yönetmelik ile birlikte her sistemin bakımı dijital ortamda izlenebilecek. Sertifikalı bakım firmaları;
- 6 aylık ve yıllık test sonuçlarını,
- Tespit edilen arızaları,
- Müdahale tarihlerini
devlet sistemine (YangınDenetim.gov.tr) bildirmekle yükümlü olacak.
5. 🛡️ Sigorta ve Denetim Uyum Zorunluluğu
Yeni yönetmeliğe uymayan binalar;
- Yangın sigortalarında %30’a varan prim artışlarıyla karşılaşacak.
- İşletme ruhsatlarının iptaliyle cezalandırılabilecek.
- Yangın sonrası tazminatlarda yasal hak kaybı yaşayabilecek.
6. 🔄 Uygulama Süresi ve Geçiş Takvimi
- ✅ 2025 sonrası yapılan tüm projelerde yürürlüğe girdi.
- ⏳ Mevcut yapılar için 2 yıl geçiş süreci tanındı (2027’ye kadar sistem kurulmalı).
- 🧱 Küçük ölçekli işletmelere 50.000 TL’ye kadar sistem destek hibesi sağlanacak.
7. 🔔 Alarm ve Otomasyon Entegrasyonu Şartı
Artık sprinkler sistemlerinin yangın alarm sistemine entegre olması zorunlu hale geldi. Özellikle;
- Duman ve sıcaklık dedektörleri ile erken uyarı
- Otomatik uyarı ile itfaiye bildirimi
- Elektrik sistemini devreden çıkarma özelliği gibi fonksiyonlar denetlenecek.
🌍 Uyum Sağlanan Uluslararası Standartlar
Yeni yönetmelik hem Avrupa hem de Amerikan standartlarını referans alıyor:
Standart | Açıklama |
---|---|
EN 12845 | Sprinkler tasarımı ve montajı için Avrupa standardı |
EN 12259 | Sprinkler başlıklarının üretim ve performans kriterleri |
NFPA 13 | ABD’de sprinkler sistem tasarım kuralları |
NFPA 25 | Bakım, test ve kontrol prosedürleri |
Bu standartlara uyum, hem denetim geçişinde kolaylık hem de yurt dışı sertifikalı projelerle uyum sağlar.
❓ Sıkça Sorulan Sorular
Yeni yönetmelik konutlar için geçerli mi?
➡️ Hayır. Konut tipi binalarda zorunlu değil, ancak isteğe bağlı kurulum yapılabilir.
Sistemi kurdurmazsak ne olur?
➡️ Ruhsat iptali, para cezası ve sigorta dışı kalma gibi sonuçlarla karşılaşabilirsiniz.
Kurulmuş sistemlerde ne değişti?
➡️ Zorunlu periyodik test ve raporlama şartı geldi. Ayrıca alarm entegrasyonu kontrol edilecek.
Eski sistemimi yeni yönetmeliğe göre güncelleyebilir miyim?
➡️ Evet. Sertifikalı firmalarla güncelleme yaparak yönetmeliğe uyum sağlayabilirsiniz.
Sprinkler Sistemleri Sadece Zorunluluk Değil, Hayat Sigortasıdır
2025 Sprinkler Yönetmeliği ile birlikte Türkiye’de yangın güvenliği yeni bir döneme girdi. Artık sadece sistemin kurulmuş olması yeterli değil; doğru projelendirme, düzenli bakım ve teknik uyum da yasal zorunluluk haline geldi. Bu düzenleme, iş yerleri ve kamusal alanlarda yangın kaynaklı can ve mal kayıplarını büyük ölçüde azaltmayı amaçlıyor.
İşinizi, binanızı ve çalışanlarınızı korumak için bu kurallara uymak bir sorumluluk değil, hayati bir ihtiyaçtır.