Yangın dolapları, acil durum anlarında ilk müdahale için en kritik ekipmanlardan biridir. Ancak bu ekipmanlar yalnızca kurulumla işlevini yerine getiremez; düzenli bakım ve denetimlerle sürekli olarak çalışır durumda tutulmalıdır. 2025 yılında yürürlüğe giren yeni yönetmelikler, yangın dolaplarının bakım ve kontrol süreçlerine daha fazla önem verilmesini zorunlu kılmıştır.

Bu rehberde, yangın dolabı bakımının neden önemli olduğunu, hangi aralıklarla yapılması gerektiğini ve tüm süreci adım adım kapsayan bir kontrol listesini detaylı şekilde bulacaksınız.

Neden Düzenli Yangın Dolabı Bakımı Şart?

Bir yangın anında saniyeler hayati öneme sahiptir. Eğer yangın dolabı çalışmıyor, hortum sertleşmiş ya da vana paslanmışsa, ilk müdahale gecikebilir. Bu gecikme can ve mal kayıplarına yol açabilir. Ayrıca bakımı yapılmayan dolaplar, TSE ve İSG denetimlerinde ciddi yaptırımlar doğurabilir.

🎯 Önemli Nokta:
Bakımı düzenli yapılmayan bir yangın dolabı, monte edilmemiş kadar risklidir.

Yangın Dolabı Bakım Periyodu Nedir?

Yönetmeliklere göre yangın dolaplarının bakımı:

• 🔁 Yılda en az 1 kez yapılmalıdır
• 🗓 Kamu binalarında 6 ayda 1 periyodik kontrol önerilir
• 🧪 Tesisatlı sistemlerde su basınç testi de yılda bir yapılmalıdır

📌 Not: Yangın tatbikatları sonrası mutlaka bakım yapılmalı, hortum ve vanalar kontrol edilmelidir.

Yangın Dolabı Bakımında Sorumluluk Kimde?

• 🏢 Site/apartman yöneticileri
• 🏭 İşletme sahipleri ve İSG uzmanları
• 🏫 Okul, hastane ve kamu kurumu yöneticileri
• 🔧 Yangın güvenliği firmaları ve sertifikalı teknisyenler

Yani binanın sorumluluğunu taşıyan herkes, dolapların çalışır durumda olmasını sağlamakla yükümlüdür.

Yangın Dolabı Aylık Kontrol Listesi

Her ay yapılması önerilen temel kontroller şunlardır:

✅ Dolap kapağı kolayca açılıyor mu?
✅ Hortumda burulma, kırışıklık veya kuruma var mı?
✅ Nozül uçları temiz ve yerinde mi?
✅ Etiket ve kullanım talimatı okunabilir mi?
✅ Hortum makarası sağlam çalışıyor mu?

Yıllık Bakım ve Test Kontrol Listesi (Detaylı)

🧯 Hortum Kontrolü

• 🔎 Kırışıklık, çatlama, kurumaya karşı fiziksel kontrol
• 💦 Su geçirgenliği ve dayanıklılık testi
• 🔄 Makara dönüş testleri ve yağlama işlemi

🔧 Vanalar ve Bağlantılar

• 🔩 Vana dişleri paslanma ve tıkanmaya karşı temizlenmeli
• 🧰 Aç/kapa testi yapılmalı
• 💧 Bağlantı noktaları sızdırmazlık kontrolünden geçirilmeli

🚪 Kapak ve Dolap Gövdesi

• 🧽 İç/dış yüzey temizliği
• 🔐 Kilit mekanizması çalışıyor mu?
• 🛠 Gerekirse boya ve pas giderici işlem uygulanmalı

📛 Etiket ve Belgelendirme

• 🏷 Etiketler güncel ve okunur durumda mı?
• 📅 Son bakım tarihi işlenmiş mi?
• 📁 Belge klasörü güncellenmiş mi?

🧪 Basınç ve Su Testi

• 🔄 Su tesisatı bağlantı kontrolü
• 💦 6–12 bar arası su basıncı testi
• 📸 Test sonuçları raporlanmalı ve dosyalanmalı

Bakım Yaparken Dikkat Edilmesi Gerekenler

• 🧤 Koruyucu ekipman (eldiven, gözlük) kullanılmalıdır
• 🛑 Elektrik, su veya doğalgaz hatlarına yakın çalışılıyorsa uzman çağrılmalıdır
• 🔌 Testler sırasında dolap fiili kullanıma açılmamalı, tatbikatla karıştırılmamalıdır
• 🔄 Eski parçalar varsa yenileriyle değiştirilmeli (hortum, contalar vb.)

Yangın Dolabı Bakımı için Yetkili Firma Seçimi

Bakım sürecinde işin ehli olmayan kişilerce yapılan işlemler, ekipmanlara zarar verebilir. Bu nedenle, yangın güvenliği konusunda TSE belgeli, referanslı ve sertifikalı firmalarla çalışmak büyük önem taşır. Firma seçiminde şu unsurlar göz önünde bulundurulmalıdır:

• 📑 TSE/HYB belgeleri
• 🛠 Yerinde servis sunma kapasitesi
• 📸 Bakım sonrası fotoğraflı raporlama
• 💬 Müşteri yorumları ve tavsiyeleri

Bakım Takvimi Nasıl Oluşturulur?

Bakım süreçlerini unutmanın önüne geçmek için yıllık bir takvim planı yapılmalıdır. Örnek bir bakım takvimi:

• 📆 Ocak: Tüm dolapların genel kontrolü
• 🧪 Nisan: Su basınç testi ve vanalar
• 📛 Temmuz: Etiket ve belge güncellemesi
• 🔄 Ekim: Hortumlar ve makara kontrolleri

Bina girişine veya yönetici ofisine bu takvim asılarak tüm süreç şeffaf biçimde yönetilebilir.

Bakım Kayıtlarının Arşivlenmesi

Her yapılan bakım, tarih ve işlem detaylarıyla birlikte kayıt altına alınmalıdır. Bu kayıtlar:

• 📂 Belediyelerce yapılan denetimlerde ibraz edilebilir
• 🛡 Sigorta şirketlerine hasar dosyalarında sunulabilir
• 📈 Yıllık performans analizlerinde yol gösterici olur

Kayıtlar dijital ortamda PDF olarak saklanabileceği gibi, fiziki dosyada da muhafaza edilebilir.

Dijital Kontrol Takibi ve Uyarı Sistemleri (2025 İnovasyonu)

2025 itibarıyla birçok kurum yangın dolabı bakımını dijital ortamda takibe almıştır. Bu sistemlerde:

• 📲 Mobil uygulama üzerinden bakım takvimi oluşturulur
• 🧠 Akıllı sensörlerle su basıncı ve vana durumu otomatik izlenir
• 🗂 Dijital bakım formları ve fotoğraflı raporlar yüklenebilir
• 🚨 Periyodik bakım süresi dolduğunda otomatik hatırlatma yapılır

Bakım Yapılmazsa Ne Olur?

❌ Yangın anında dolap kullanılamaz hale gelebilir
❌ TSE veya belediye denetimlerinden ceza alınabilir
❌ Sigorta hasar dosyası geçersiz sayılabilir
❌ İş güvenliği açısından yönetici sorumlu tutulabilir
❌ Can ve mal kaybı riski artar

Yangın Dolabınız Size Güven Veriyor mu?

Yangın dolabı, her gün ihtiyaç duyulmayan ama ihtiyaç duyulduğunda kusursuz çalışması gereken bir sistemdir. Sadece bir kez yapılacak bir kontrol değil, sürekli bir güvenlik zincirinin parçasıdır. Bu yüzden bakım süreçleri asla ihmal edilmemeli, mümkünse profesyonel firmalarla iş birliği içinde yürütülmelidir.

✅ Unutmayın: Sağlam bir yangın dolabı = Güvenli bir bina.